Os trazos da sociedade contemporánea
Pregunta polo papel da filosofia desempeña na sociedade contemporanea a luz da version moderada da teoria social da filosofia que acabo de propoñer, supon pescudar ante todo a estructura de tal sociedade. Tratase, por suposto, dunha magna quasteio. O primerio problema que se suscita repecto diso e de que si ten sentido suscitalo
Nn se acha hoxe, en efecto, "a sociedade" escindida en moitos grupos ca un dos cales mantén crenzas
filosóficas moi diversas e reacciona congruentemente de moi distintos xeitos fronte á filosofía? Non puxen xa en claro que parece haber cando menos tres diferentes "sociedades contemporáneas", cultivadoras cada unha dun tipo peculiar de filosofía
e, polo tanto, posuidora cada unha dunha distinta concepción achega do papel que a filosofía ten que desempeñar, ou pode desempeñar, nunha comunidade humana? Ou para referirnos ao caso máis obvio: é pertinente botar no mesmo saco a sociedade tal como funciona nos Estados Unidos de Norteamérica, e a sociedade tal como existe na Unión Soviética? Non será menester especificar con sumo coidado a que tipo de sociedade contemporánea estámosnos/estámonos referindo en cada caso?
É indubidable que hai entre as sociedades contemporáneas diferenzas ?e diferenzas fundamentais?. Pero insistir demasiado nestas correría un veo sobre un dos feitos máis trascendentales na época presente ?É probablemente un dos feitos máis trascendentales na historia enteira?: o feito de que, calquera que sexa a forma de sociedade elixida para o noso propósito ?a europea occidental, a norteamericana, a soviética, a india; as sociedades altamente desenvolvidas ou as escasamente civilizadas; as pequenas potencias ou as superpotencias? revelará, a pouco de ser escrutada, certos trazos básicos comúns a todas as sociedades contemporáneas. Como é probable que a tendencia á posesión de tales trazos intensifíquese nos vindieros anos, estimo que o tipo de relación hoxe día existente entre a filosofía e a sociedade persistirá a fortiori no futuro previsible.
Os trazos comúns básicos en cuestión son os seguintes: primeiro, e ante todo, a tendencia á unificación (coa súa secuela, a tendencia á universalización); segundo, a tendencia á masificación; terceiro, a tendencia á tecnificación. A continuación examinarei cada un destes trazos, pero sen esquecer un só instante que os tres áchanse de feito íntimamente enlazados.
